De mobiliteitsbranche is sterk in beweging. Dit heeft grote invloed op inhoud en eigenschappen van het werk en het huidige beroepsbeeld. Deze beweging vindt bovendien plaats in een maatschappelijk turbulente omgeving. De krapte op de arbeidsmarkt heeft ook zijn weerslag op de mobiliteitsbranche, en de koopkracht staat onder toenemende druk.
Van werkenden en werkgevers wordt dan ook veel gevraagd. In dit jaarplan brengen we de grote lijnen van de kenmerken en veranderingen van werken in de mobiliteitsbranche in kaart en geven we aan welke rol we voor OOMT zien om hierop in te spelen.
Drie grote ontwikkelingen: elektrificatie, digitalisering en nieuwe businessmodellen
We zien drie grote ontwikkelingen die het werk in de mobiliteitsbranche in 2023 zullen beïnvloeden:
- Elektrificatie zet zich in een snel stijgend tempo voort. Voor sommige deelbranches heeft dit proces al een enorme vlucht genomen.
- Steeds verdergaande digitalisering van voertuigen en processen.
- Ontstaan van nieuwe businessmodellen, waaronder agentschappen en bedrijven die een breder mobiliteitsaanbod realiseren.
Deze ontwikkelingen hebben een grote impact op het werk en de werkomgeving, zoals:
- digitale en communicatieve vaardigheden;
- inzicht in de veranderende loopbaanpaden om je verder te ontwikkelen in deze branche;
- aantrekkelijk werkgeverschap om het werk van medewerkers en hun werkomgeving toekomstbestendig te maken en de aansluiting met (potentiële) medewerkers te behouden;
- betere en nauwere aansluiting tussen de (toekomstige) praktijk en het onderwijs om te borgen dat studenten met de juiste kennis, vaardigheden en houding de branche duurzaam instromen;
- veilig en gezond werken vanwege de traditionele winstmarge die tijdsdruk met zich meebrengt en risico’s die aan bijvoorbeeld EV zitten, en om de permanente inzetbaarheid van werkenden in een krappe arbeidsmarkt te borgen.
Turbulente omgeving
Dit speelt zich af in een sector met een krappe arbeidsmarkt en brede maatschappelijke vraagstukken:
- De vraag naar personeel is groot: veel bedrijven hebben moeite om voldoende medewerkers te vinden. Dit tekort zorgt voor grote uitdagingen, waaronder gezond blijven werken, tegemoet blijven komen aan klantvragen, ruimte blijven maken voor leren en ontwikkelen, los van de waan van de dag te kunnen blijven reflecteren en behoud van kennis en vaardigheden in de organisatie. Leveringsproblemen vergroten de problematiek om klanten goed te kunnen bedienen, wat ook van medewerkers veel vraagt.
- Onder andere sterk stijgende energieprijzen en een veranderd sociaal vangnet beïnvloeden de werkcontext van mensen: een baan is niet altijd voldoende om financieel zorgenvrij te kunnen leven. Dit betekent dat de benodigde basis voor functioneren en ontwikkelen wordt aangetast.
Het leidt ertoe dat zowel werknemers als werkgevers in de branche zich bewust moeten zijn van deze nieuwe werkelijkheid en (toekomstige) veranderingen en daarop moeten inspelen om duurzaam inzetbaar te zijn. Zij zullen zich moeten aanpassen, zichzelf opnieuw moeten uitvinden of een nieuwe weg moeten inslaan. Tussen deelbranches of daar overheen.
Duurzame inzetbaarheid en OOMT als fonds
De missie van OOMT is om de juiste match tussen werk en werkende, nu en in de toekomst te stimuleren en te faciliteren. We zetten in op duurzaam inzetbare medewerkers, die vitaal, vakbekwaam en betrokken zijn en blijven. Zo creëer je een plezierige loopbaan in de branche en ontstaan goede teams met een positieve sfeer. En dat zorgt voor een aantrekkelijke sector om in te werken met minder verzuim en minder ongewenst verloop.
Stimuleren van eigen regie
Het stimuleren van eigen regie is de leidraad voor het werk van OOMT. Individuen van jong tot oud zijn dan in staat om zichzelf te leiden en richting te geven aan hun eigen ontwikkeling en hun dagelijkse werkzaamheden, te reflecteren en keuzes te maken. Daardoor wordt de kans op een juiste match groter.
Om eigen regie te kunnen nemen is een aantal zaken van belang. Op individueel niveau maar ook in de directe werkomgeving. Het gaat in die werkomgeving zowel om veilig en gezond werken als aantrekkelijk werkgeverschap. Dit vraagt van zowel bedrijven als individuen zelf dat zij verantwoordelijkheid nemen voor duurzame inzetbaarheid.
De dienstverlening, activiteiten en maatregelen van OOMT richten zich op zowel werkenden als werkgeverschap, passend bij de rollen van OOMT: aanjager, begeleider en toekomstverkenner om bewustwording en eerste activatie te creëren op het gebied van duurzame inzetbaarheid. We zien daarbij het belang van inspelen op diverse doelgroepen. Het gaat dan om verschillen tussen deelbranches en tussen leeftijdsgroepen. Daarnaast hebben we specifieke aandacht voor jongeren en werkenden tussen 45 en 60 jaar. We zijn daarmee één van de spelers die binnen de mobiliteitsbranche werkt aan duurzame inzetbaarheid. Samenwerking hierin met ander partijen vinden we belangrijk en van toegevoegde waarde. Ook zoeken we als fonds altijd naar passende aansluiting op bestaande initiatieven en (commerciële) mogelijkheden die werkgevers en werknemers kunnen benutten.
Doelen voor 2023 via vier routes
We werken in 2023 via vier routes aan het faciliteren en stimuleren van eigen regie binnen de branche met een veranderend beroepsbeeld:
- Route 1. Stimuleren van eigen regie bij (loopbaan)ontwikkeling
- Route 2. Inzetten op aantrekkelijk werkgeverschap
- Route 3. Aansluiting tussen praktijk en onderwijs
- Route 4. Het bevorderen van veilig en gezond werken
- Een route zorgt voor herkenbaarheid voor waar we dagelijks aan werken in en met de branche.
- Het is een logische samenstelling van diverse vormen van dienstverlening, activiteiten en maatregelen.
- De routes versterken elkaar.
Kern van de route
OOMT wil bereiken dat individueel werkenden in beweging komen én blijven, zodat zij hun vakbekwaamheid behouden en betrokken blijven, vitaal aan het werk zijn en financieel gezond blijven. Door de beschreven ontwikkelingen ontstaan nieuwe rollen en taken voor individuen. Dit heeft grote impact op de gevraagde kennis, houding en vaardigheden van werkenden. Belangrijk hierbij is dat mensen zelf nadenken over hun mogelijkheden en tijdig stappen zetten in hun ontwikkeling. OOMT helpt door in deze route in te zetten op:
- stimuleren van (zelf)leiderschap
- ontwikkeling van digitale vaardigheden
- bevorderen van financiële gezondheid.
Door in te zetten op deze focuspunten wordt het makkelijker voor individuen (van studenten tot medewerkers, leidinggevenden en eigenaren) om goed in te kunnen spelen op de veranderende inhoud en eigenschappen van het werk in de sector, welke loopbaanstappen hierbij horen en welke mogelijkheden er zijn om actief aan de slag te gaan met de eigen ontwikkeling. Hierdoor blijven individuen zichtbaar voor de arbeidsmarkt in hun huidige en toekomstige functie en de organisaties waar zij willen werken. Bovendien hebben ze de mogelijkheid om zelf keuzes te maken.
Activiteiten
- Dienstverlening coaching
Lees verderDeze dienstverlening ondersteunt individuen bij het vergroten van hun leer- en ontwikkelpotentieel, zodat ze zich makkelijker kunnen aanpassen aan het veranderende beroepsbeeld. Dit heeft namelijk grote impact op de houdbaarheid van hun huidige rol, kennis en vaardigheden. Gebleken is dat coaching een goed hulpmiddel is bij het bevorderen van eigen regie om te kunnen anticiperen op deze veranderingen. Bij de uitvoering van de coaching-trajecten kunnen ondersteunende instrumenten ingezet worden, zoals een loopbaancheque (tot € 1.200,-), tools voor loopbaanvraagstukken en workshops.
- Ondersteuning digitalisering
Lees verderKern van deze dienstverlening is het ondersteunen van individuen om vaardiger te worden op het gebied van digitalisering zoals ICT, informatie- en computertoepassingen. Door nieuwe technieken, zoals ADAS, OTA, maar ook kunnen schakelen tussen online en offline werken, moet men in alle functies zowel technisch als voor sales digitaal onderlegd zijn. OOMT vindt het belangrijk om hier prioriteit aan te geven en individuen op een laagdrempelige en concrete manier hierin te ondersteunen.
- Ondersteuning bij laaggeletterdheid en financiële gezondheid
Lees verderUit verkennend onderzoek komt naar voren dat goed kunnen lezen en schrijven (geletterd zijn) de fundering vormt om eigen regie te nemen op de ontwikkeling of loopbaan. Financiële zelfredzaamheid heeft daar invloed op. Negatieve leerervaringen, verhoogde stress en niet weten waar men terecht kan voor hulp, kunnen remmende factoren zijn om aan de slag te gaan met de eigen ontwikkeling.
Werkgevers zijn veelal niet op de hoogte in hoeverre laaggeletterdheid en financiële problematiek voor komt binnen hun organisatie. Daarnaast weten zij vaak ook niet wat de impact ervan is op duurzame inzetbaarheid. Wanneer zij dit wel weten, ervaren zij angst of terughoudendheid om hierover het gesprek te voeren, omdat zij niet weten hoe zij de werkende hierbij kunnen ondersteunen.
OOMT zet in op deze thema’s door een plan van aanpak te ontwikkelen met concrete interventies om werkenden en organisaties hierin te ondersteunen. In de uitvoering van de interventies wordt samenwerking gezocht met experts op het gebied van laaggeletterdheid en financiële gezondheid.
Bij interventies denken wij bijvoorbeeld aan mogelijkheden voor budget-coaching (online/offline).
- Bevorderen eigen regie werkenden 45-60 jaar.
Lees verderEr is te weinig aandacht voor werkenden tussen 45 en 60 jaar, voor wie het belangrijk is om bij te blijven en om te kunnen gaan met veranderingen. Vaak wordt verondersteld dat dit een groep is met weinig ambities en een lage veranderingsbereidheid. Zonder passende interventies dreigt er een kloof te ontstaan tussen het werk en het individu die (uiteindelijk) onoverbrugbaar wordt. Deze doelgroep heeft er alle belang bij om duurzaam inzetbaar te blijven en om met plezier tot aan het pensioen te blijven werken. Een ander belangrijk aspect is om vakbekwame mensen voor de branche te behouden. Bij het ontwikkelen en inzetten van interventies en instrumenten is het van belang dat deze goed aansluiten bij de leer - en ontwikkelmogelijkheden van deze groep.
Werkgeverschap speelt hier een stimulerende rol in, waardoor we in 2023 kijken hoe we binnen de advies- en coachingstrajecten gericht op werkgeverschap aandacht geven aan deze specifieke doelgroep.
- Ondersteuning digitalisering